آسم در کودکان شایع ترین بیماری مزمن (دراز مدت) است که ممکن است به صورت دائمی نیز در کودکان وجود داشته باشد. علائم آسم در کودکان شامل خس خس سینه، سرفه های خشک، تنگی نفس، درد در قفسه سینه و .. می باشد که در ادامه به صورت کامل به توضیح 6 علامت اصلی آسم کودکان می پردازیم.
در صورت ادامه دار بودن و بی توجهی به درمان و علائم آسم در کودکان، ممکن است آسیب های جدی برای کودک به همراه داشته باشد! از این رو بهتر است با شناسایی علائم آسم در کودکان و درمان های کنترلی آسم، تا حد بسیار زیادی از عوارض جانبی آن (آسیب دائمی به شش ها و دستگاه تنفس کودک) جلوگیری کنید. بدین منظور ابتدا بیایید به چگونگی آسم در کودکان و شناسایی علائم آسم و آلرژی بپردازیم.
چرا دانستن علائم آسم در کودکان مهم است؟
اکثر کودکان مبتلا به آسم علائم مشابهی را از خود بروز می دهند اما در نظر داشته باشید گاهی به دلیل پایین بودن سن کودک، تشخیص و بیان دقیق درد برای او ناممکن است و نمی‌تواند حالات پیش آمده را کاملا توصیف کند. در اینجا اهمیّت دانستن این علائم و توجه به رفتار های کودکِ مشکوک به آسم، نمایان تر می‌شود و میتواند به تشخیص آسم در کودکان کمک کند.
آسم در کودکان چگونه بوجود می‌آید؟
همانطور که می‌دانید راه های هوایی (لوله های برونش) که در شش ها وجود دارند، محل عبور گاز های تنفسی هستند. راه های هوایی کودکان نسبت به بزرگسالان بسیار باریک تر و حساس تر هستند. زمانی که کودک در معرض محرک های آسم قرار بگیرد، یا دچار سرماخوردگی و التهاب شود، راه های هوایی او دچار اختلال شده و چندین اتفاق رخ خواهد داد:
- پوشش اطراف راه های هوایی متورم می شود
- ماهیچه های اطراف راه های هوایی سفت (منقبض) می شوند
- مخاط بیشتر و غلیظ تری از راه های هوایی ترشح می شود
- راه های هوایی ملتهب می شوند و علائم آسم در کودکان پدید می آید
مجموعه ای از این موارد، باعث مسدود شدن یا باریک تر شدن راه های هوایی کودکان می شود و عبور گاز های تنفسی را مشکل می کند، و ممکن است درجاتی از علائم آسم در کودکان را نشان دهند.
نشانه ها و علائم آسم در کودکان کدامند؟
علائم آسم در کودکان می تواند متفاوت باشد، هرچند معمولا 6 علامت اصلی شایع تر هستند. همینطور ممکن است بعضی از نشانه های آسم به صورت موقتی باشند یا فقط در زمان حملات آسم نمایان شوند. اما به طور کلی این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اگر برای تشخیص آسم فرزندتان دچار سردرگمی هستید، پیشنهاد ما مطالعه‌ی راههای تشخیص آسم در کودکان است.
1- سرفه کردن: کودکان مبتلا به آسم معمولا سرفه های همیشگی دارند. از این سرفه ها با نام سرفه های خشک نیز یاد میکنند. این مورد ممکن است در شب (هنگام خواب) نیز بروز دهد و باعث بیدارشدن کودک از خواب شود. همچنین در هنگام فعالیت های جسمانی همانند ورزش کردن ممکن است کودک احساس تنگی نفس داشته باشد و سرفه کند. اگر هوای محیط بسیار سرد یا بسیار گرم باشد، و یا گرده گل ها و گیاهان در اطراف محیط تنفس کودک وجود داشته باشند نیز باعث بروز درجاتی از سرفه در کودک می شود. معمولا این سرفه ها در معرض محرک هایی نظیر دود سیگار، گرده گیاهان و مواد حسایت زای دیگر، شدید تر هم می شوند.
2- مشکل در تنفس: گاهی اوقات شاهد تنفس های سریع و پی در پی خواهید بود. در مواردی ممکن است تنفس آنقدر سریع و عمیق باشد که باعث مکیده شدن پوست گردن و شکم به داخل شود، به طوری که دنده های کودک کاملا نمایان می شوند. معمولا این نوع تنفس (که اغلب در هنگام فعالیت های بدنی بروز می‌دهد) باعث احساس درد در ناحیه شکم و قفسه سینه کودک می‌شود. در این حالت معمولا کودک این نواحی را ماساژ می دهد و احساس ناراحتی (و درد) میکند که خود میتواند یکی از علائم آسم در کودکان باشد.
3- صدای خس خس: صدای خس خس سینه و یا شنیده شدن سوت هنگام بازدم میتواند از علائم آسم در کودکان باشد. به صورتی که کودک ممکن است احساس تنگی نفس یا درد نداشته باشد ولی در هنگام بازدم و یا خندیدن با صدای بلند، صدای سوت از سینه‌اش شنیده شود.
4- احساس خستگی و بی حالی: خستگی و بی حالی ممکن است در هنگام بازی و فعالیت های جسمانی مانند دویدن به سراغ کودک شما بیاید. کاهی کودک مجبور است برای نفس کشیدن توقف کند و سپس به فعالیت خود ادامه دهد. کبودی بخش هایی از پوست صورت و سایر نقاط بدن، از دیگر نشانه های کمبود اکسیژن در خون است. در صورت بی توجهی به این موارد، کودک شما از حضور در اجتماع دوری میکند و ممکن است دیگر میلی به بازی کردن با هم سن و سالان خود نداشته باشد زیرا توان همراهی آن ها و مشارکت فعال و پایاپای با دوستانش را ندارد.
5- تنگی قفسه سینه: کودک شما ممکن است از احساس تنگی قفسه سینه شکایت کند و تنفس های پر سر و صدا داشته باشد. این مورد نیز معمولا با درد همراه است.
6- سرماخوردگی های مکرر: سرماخوردگی های مکرر از نشانه های آسم و آلرژی در کودکان است. معمولا کودک به سادگی دچار علائم سرماخوردگی می شود و یا سرماخوردگی های او بسیار تداوم پیدا می کند. به طوری که سرفه های او بین دو سرماخوردگیِ جدا از هم، همچنان پا برجا می مانند.
آیا کودک من آسم دارد؟
ممکن است کودک شما همه یا برخی از علائم بالا را داشته باشد. در این حالت ممکن است با خود بگویید آیا کودک من آسم دارد؟ این امکان وجود دارد که با بروز هریک از این علائم در کودک، احساس کنید که او مبتلا به سرماخوردگی شده یا حتی به سراغ بیماری های عفونی دستگاه تنفس (و برونشیت) بروید! اما پیش از قضاوت به نکات بسیار مهم زیر دقت کنید.
در اینجا باید به دو نکته توجه ویژه داشته باشید:
- بسیاری از بیماری ها ممکن است باعث بروز چنین علامت هایی شوند. بنابراین صرفا وجود این علائم نشانه ای از وجود آسم نیست! اما اگر این علائم در حضور محرک های آسم کودکان، عود کنند ( شدید تر شوند) آنگاه ممکن است کودک شما مبتلا به آسم باشد و در حال بروز علائم آسم در کودکان باشد. در این حالت به مرحله‌ی 2 توجه کنید.
- اگر کودک شما علائم آسم دارد، باید این علائم توسط پزشک متخصص تایید شوند تا بگوییم کودک شما آسم دارد.
ما در مجله پزشکی مدآوا لیست کامل پزشکان متخصص اطفال و کودکان سراسر کشور به تفکیک شهر را برای دسترسی سریع تر شما به پزشک تهیه کرده ایم. این یک لیست معمولی نیست! و ما آن را با وسواس خاصی آماده کردیم تا بهترین نتیجه را در بر داشته باشد. تنها با بررسی علائم آسم در کودکان توسط پزشک می‌توانید به اطمینان برسید.