کراس بایت یک اصطلاح عامیانه نیست و ما اغلب تا زمانی که خود یا یکی از اعضای خانواده مان درگیر آن نشده ایم کمتر در موردش فکر می دانیم.
کراس بایت چیست؟ به چه علتی پیش می آید؟ راه های درمانی آن چطور چیست؟ اگر
درمان نشود چه عوارضی در پی دارد؟
در اینجا سعی کردیم پاسخگوی سوالاتی از این قبیل باشیم.
کراس بایت چیست ؟
در بهترین حالت فک بالا و پایین همانند لبه های یک جعبه روی هم قرار می گیرند.
در غیر این صورت زمانی که یکی یا بیشتر دندان های بالا به سمت داخل داندان های
پایین باشد با مشکل کراس بایت روبه رو شده ایم که انواع مختلفی دارد و متداولترین
نوع آن عبارتند از :
کراس بایت قدامی (Anterior cross bite) احترازی و عقب بودن یکی یا بیشتر دندان های جلو.
کراس بایت خلفی (Posterior cross bite) نااحترازی و عقب بودن یکی یا بیشتر دندان های عقب بالا.
دلایل اصلی کراس بایت
اصلی ترین دلایل کراس بایت که در تحقیقات شناخته شده اند به شرح زیر می باشند :
1- ژنتیک
گاهی اوقات کراس بایت از کودکی به خاطر مسائل ژنتیکی اتفاق می افتد و کودک به دلیل ارثی دارای فک بالای باریک می باشد که می شود دنادن های بالا فضای کافی برای رویش مناسب نداشته باشند.
2- تاخیر
یا بیرون آمدن بد فرم دندان دائمی : در برخی از کودکان در فرایند افتادن دندان شیری و جایگزین دندان دائمی اختلال ایجاد می شود که این مسئله باعث می شود جفت شدن دندان های بالا و پایین دو فک به درستی اتفاق نیفتد و هر کدام از دندان ها در جایگاه مناسب خودشان قرار نگیرند.
3- مکیدن شصت
احتمالا تاکنون کودکان زیادی را دیده اید که شصت خود را می مکند. بهتر است بدانید که امکان رخ دادن کراس بایت در این کودکان در سنین بالاتر به علت کوچک تر شدن پهنای سقف کام بیشتر است؛ زیرا استخوان بالایی سقف دهان (کام) شکل بدی می گیرد و می تواند جایگزینی مناسب دندان ها را مختل کند.
4- تنفس دهانی
در حالت معمول همه ما با دهان و بینی نفس می کشیم، زبان روی کام بالا قرار می گیرد و این امر کمک می کند به رشد کناره های فک ، بعضی از کودکان به خاطر بیماری های از قبیل بزرگ شدن لوزه، فقط می توانند با دهان نفس بکشند که باعث می شودکناره های فک بالا در کودکی رشد مناسبی نداشته باشند و باریک بمانند. در این صورت دندان های دائمی فضای کافی برای رشد ندارند و احتمال اختلال کراس بایت بالا برود.
[ نوشته مرتبط : دلیل کج شدن دندانها در کودکی و بزرگسالی ]
روش های درمان کراس بایت
اولین گام برای درمان کراس بایت افزایش فضای رشد دندان ها در فک از طریق یا وسیع کردن فک بالا می باشد که این کار به طریق مختلف صورت می گیرد و گام بعد از طریق ارتودنسی که معمولا دسته کاملی از براکت ها است، می باشد. اکثرا 1 یا 2 سال زمانی است که براکت ها روی دندان ها می مانند.
در زیر یک یا چند روش برای پهن و وسیع کردن کام
یا فک بالا توضیح داده می شود :
1- وسیع کننده کام (Palatal Expender) : وسیع کننده کام از ابزارهای رایج در ارتودنسی است که برای پهن کردن فک بالا استفاده می شود. معمولا وسیع کننده کام 24 ساعته استفاده می شود و در سنسن پایین نتیجه مطلوب تری دارد و با ایجاد فضای کافی موجب جایگزینی بهتر دندان ها در فک بالا می شود. بعد از وسعت یافتن کام با این ابزار می توان مرحله دوم درمان را با براکت های ارتودنسی آغاز کرده و بعد از 1 یا 2 سال دندان های صاف و مرتبی داشته باشید. تنس اون
2- وسیع کننده متحرک (removable expender) : بیشتر در سنین بزرگسالی استفاده می شود و با صلاحدید ارتودنتیست معمولا در شب استفاده می شود و این ابزار هم به وسیع کردن کام بالا کمک می کند.
3- مداخله جراحی : گاهی اوقات برای وسیع کردن کام به صلاحدید ارتودنتیست معالج، از روش جراحی و سپس براکت های ارتودنسی استفاده می شود.
دلایل لزوم درمان کراس بایت
درمان لازم و ضروری است و ما به شما خواهیم گفت چرا ؟ اکثر افرادی که به کراس بایت مبتلا هستند در فک و دهانشان احساس درد دارند و از گاز گرفتن لب شان شکایت دارند. هم چنین ریسک ابتلا به بیماری های مربوط به فک و گردن و شانه
از قبیل؛ فرسایش لثه و خرابی دندان در افراد دارای کراس بایت بالا می باشد.
همینطور باعث نازیبا شدن لبخند و دندان ها می شود. در کودکانی که دارای کراس بایت
شدید هستند در صورت عدم توجه کافی و مناسب، احتمال رشد نامتقارن فک وجود دارد.
اهمیت مشاوره با یک ارتودنتیست با تجربه
برای انتخاب بهترین روش درمان، مهم ترین موضوع
گزینش یک ارتودنتیست با تجربه و متخصص است که بعد از یک معاینه ی دقیق بهترین
پیشنهاد درمانی را برای شما خواهد داشت.
باقی گذاشتن یک کراس بایت درمان نشده در کودکان
می تواند در طولانی مدت سلامت دهان و دندان را به خطر بیندازد و همینطور تاثیر به
سزایی در رشد اعتماد بنفسشان دارد.