واکسن بدو تولد نوزاد چیست ؟ اغلب کودکان در بدو تولد سه واکسن فلج اطفال خوراکی، هپاتیت B و واکسن ب. ث.ژ را دریافت می کنند.
این واکسن ها از مهمترین واکسن های دوران کودکی هستند و تا حدود زیادی از بیماری های فلج اطفال، سل و هپاتیت ب پیشگیری می کنند.
درادامه مقاله ” واکسن بدو تولد نوزاد چیست؟” به معرفی هر کدام از این واکسن ها می پردازیم. با ما همراه باشید.
واکسن بدو تولد نوزاد چیست؟
همانطور که گفتیم واکسن های بدو تولد نوزاد شامل سه واکسن هپاتیت ب، قطره خوراکی فلج اطفال و ، واکسن ب.ث.ژ می شود. برای بیان بهترِ” واکسن بدو تولد نوزاد چیست؟”، هرکدام از این واکسن ها را معرفی می کنیم.
واکسن خوراکی فلج اطفال
یکی از مهمترین واکسن های بدو تولد، واکسن خوراکی فلج اطفال است. نحوه تجویز این واکسن به صورت قطره خوراکی است.
به طور معمول این واکسن هنگام تولد، و قبل از خروج نوزاد از زایشگاه تجویز می شود. ولی اگر به هر دلیل تجویز آن در آن زمان ممکن نباشد، بهتر است تا روز سی ام تولد تجویز شود.
تغذیه با هر نوع شیر، از جمله شیر مادر، با تجویز واکسن خوراکی فلج اطفال مغایرتی ندارد و لازم نیست که قبل یا بعد از خوراندن قطره، شیر قطع شود.
در صورت استفراغ در کمتراز 30 دقیقه پس از دریافت واکسن، به پزشک اطلاع دهید. ممکن است نیاز به تجویز دوباره واکسن باشد.
اگر کودکتان به اسهال شدید مبتلا است و هم زمان قطره فلج اطفال دریافت کرده است، با پزشک تماس بگیرید و درمورد تجویز دوباره واکسن نظر بخواهید.
واکسن ب. ث.ژ (BCG)
یکی دیگر از واکسن هایی که معمولا” در بدو تولد تزریق می شود، واکسن ب.ث.ژ است. این واکسن به صورت داخل پوستی و در بازو تزریق می شود.
واکسن ب. ث. ژ نقش زیادی در پیشگری از بیماری سل در کودکان دارد.
سل یک بیماری عفونی واگیردار است که انواع زیادی دارد. یکی از شایع ترین انواع آن سل ریوی است. که در آن بیشتر ریه ها درگیر می شوند.
میکروب سل به صورت ذرات ریز وارد هوا شده و مثل سرماخوردگی منتقل می شود. در بیماری سل ریوی ، توسط سرفه، عطسه، صحبت، و یا خنده فرد بیمار منتقل می شوند.
نوزادانی که در ارتباط با افراد مبتلا به سل هستند، بیشترین خطر ابتلا به سل را دارند.
واکسن هپاتیت ب
یکی دیگر از واکسن های بدو تولد، هپاتیت ب است. این واکسن در قسمت خارجی ران و به صورت عضلانی، تزریق می شود.
هپاتیت ب از بیماری های بسیار مسری است. این بیماری موجب آسیب به کبد می شود.
واکسن هپاتیت ب بسیار بی خطر است و در بعضی موارد، عوارض خفیفی مثل قرمزی و تورم محل تزریق دارد. این واکسن تاثیر بسیار زیادی در پیشگیری از بیماری هپاتیت ب دارد.
بیماری هپاتیت ب ممکن از روش های زیر به کودک منتقل شود:
- از طریق مادر آلوده و بیمار
- ازطریق افراد مریضی که در منزل نوزاد زندگی می کنند و یا دیگر افرادی که در ارتباط با نوزاد هستند.
در صورتی که در هنگام تزریق واکسن بدو تولد یا بعد از آن سوال یا نگرانی داشتید با پزشک متخصص کودکان مشورت کنید.
سایت مدآوا لیستی از پزشکان متخصص کودک سراسر کشور را فراهم آورده است، این لیست شامل آدرس و شماره تلفن پزشک می شود.در صورت نیاز می توانید به آن مراجعه کنید.
عوارض جانبی واکسن بدو تولد نوزاد چیست؟
به طور کلی بیشتر واکسن ها از جمله واکسن های بد تولد ایمن و بی خطر هستند. با این حال در بعضی از کودکان موجب عوارض خفیف و کوتاه مدتی می شوند.
در موارد بسیار نادری این عوارض شدید و خطرناک هستند، و نیاز به کمک های فوری پزشکی دارند. ما در بخش از مقاله” واکسن بدو تولد نوزادچیست؟ ” این عوارض را بیان می کنیم.
عوراض احتمالی واکسن ب. ث. ژ ( BCG)
واکسن BCG موجب ایمنی از بیماری سل می شود. سل از بیماری های بسیار خطرناک است و تزریق این واکسن برای کودکان بسیار مهم است.
عوارض جانبی که دراینجا ذکر می شود، بسیار نادر است و نباید موجب نگرانی والدین شود.
- التهاب غدد و گره های لنفاوی
- تب
- نقاط قرمز رنگ کوچک در محل تزریق.( این نقاط معمولا” ممکن است 10 تا 14 روز پس از تزریق پدیدار شوند و اندازه آنها به آرامی کوچک می شود پس از گذشت شش ماه، ناپدید می شوند.)
- وجود خون در ادرار
- دفع مکرر و دردناک ادرار
- دل درد و استفراغ
عوارض احتمالی واکسن خوراکی فلج اطفال (opv )
واکسن فلج اطفال از مهمترین واکسن های دوران کودکی است. این واکسن به دو صورت تزریقی و خوراکی وجود دارد. هنگام تولد از شکل خوراکی آن برای نوزادان استفاده می کنند.
این واکسن تاثیر بسیار زیادی در پیشگیری از بیماری فلج اطفال دارد. با این حال مانند بیشتر واکسن ها عوارض جانبی دارد. که در بیشتر موارد خفیف و گذرا هستند . ولی در موارد بسیار نادر ممکن است عوارض شدید و خطرناکی نیز بروز کند.
برای پاسخ بهتر به سوال ” واکسن بدو تولد نوزاد چیست؟ ” این عوارض را بیان می کنیم.
عوارض خفیف و با احتمال بیشتر
- تب
- تحریک پذیری، از دست دادن اشتها، بی قراری و خستگی
عوارض نادر و با احتمال بسیار کم
- عوارض و واکنش های آلرژیک (حساسیت نسبت به واکسن) : سختی در تنفس یا خوردن، خارش، قرمزی پوست، التهاب چشم ها، صورت و یا داخل بینی، خستگی و ضعف غیر معمول( ناگهانی و شدید)
- در موارد بسیار نادر، دریافت واکسن فلج اطفال موجب آلودگی به ویروس می شود و ممکن است کودک دچار فلج موقت یا دائمی شود.
عوارض احتمالی واکسن هپاتیت B
واکسن هپاتیت B نیز همانند دیگر واکسن ها در اغلب موارد ایمن و بی خطر است. ولی در بعضی از کودکان عوارض خفیفی را ایجاد می کند. همچنین در موارد استثنا ممکن است عوارضی بروز کند که نیاز به اقدامات فوری پزشکی دارد.
عوارض احتمالی که بیشتر دیده می شوند:
- زخم محل تزرق
- تب
- برجستگی و سفتی و درد محل تزریق
- نقاط قرمز رنگ در پوست
- گرمی و التهاب محل تزریق
- خستگی
عوارضی که نیاز به اقدام فوری پزشکی دارند.
- بروز نشانه های حساسیت به واکسن ( در موارد بسیار نادر ) : اختلال در تنفس یا بلع، خارش، التهاب چشم ها، صورت یا داخل بینی، خستگی و ضعف غیر معمول( ناگهانی و شدید)
- ضایعات پوستی ( ممکن است چند روز یا هفته پس از دریافت واکسن اتفاق بیفتد.
پاسخ به سوالات رایج
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه کنم؟
در صورتی که کودکتان یکی یا همه علائم زیر را بروز داد به پزشک فورا” به پزشک مراجعه کنید.
جیغ زدن و گریه پشت سرهم که بیشتر از سه ساعت طول بکشد.
تنگی نفس، حساسیت پوستی
تب بالا و تشنج
استفراغ مکرر
واکسن خوراکی فلج اطفال برای چه کودکانی خطرناک است؟
کودکانی که نقص سیستم ایمنی دارند،لازم است قبل از دریافت واکسن خوارکی فلج اطفال با پزشک مشورت کنند. معمولا” کودکانی که به بیماری های سرطان، لوسومی و ایدز مبتلا هستند، دچار نقص سیستم ایمنی هستند.
در شرایط خاص، پزشک از واکسن تزریقی فلج اطفال به جای قطره خوراکی فلج اطفال استفاده می کند.
در چه شرایطی واکسیناسیون بدو تولد به تعویق می افتد؟
در شرایطی که نوزاد دچار بیماری حاد و شدید باشد، معمولا” واکسیناسیون به تعویق می افتد. باید توجه داشته باشید که تصمیم گیری در این مورد به تشخیص پزشک بستگی دارد.
واکسیناسیون برای نوزادان نارس چگونه است؟
برنامه واکسیناسیون نوزاردان نارس به وضعیت سلامتی و روند رشدشان بستگی دارد. به طور معمول نوزادان نارسی که روند رشد طبیعی دارند و بیماری خاصی ندارند، مانند دیگر نوزادان واکسینه می شوند.
در نهایت تصمیم گیری در این مورد به نظر پزشک بستگی دارد.
امیدواریم توانسته باشیم به سوالِ واکسن بدو تولد نوزاد چیست؟، به خوبی پاسخ داده باشیم. پیشنهاد می کنیم دیگر مقالات ما را در سایت مدآوا مطالعه بفرمایید.
تب و درد واکسن دو ماهگی چند روز طول می کشد؟
منبع : برنامه و راهنمای ایمن سازی مصوب کمیته کشوری ایمن سازی