دندانها سخت ترین و محکم ترین بخش بدن هستند. علی رغم نقش حیاتی دندانها در فرایندن جویدن غذا ، وجود دندانها برای تلفظ صحیح حروف نیز ضروری و لازم هستند. در این نوشته می خواهیم آناتومی دندان را بصورت خلاصه و به زبان ساده برای شما مخاطب عزیز مدآوا توضیح دهیم. با همراه باشید.
ساختار دندان به دو بخش تاج ( بخش قابل دید دندان ) و ریشه ( بخش پنهان ) تقسیم می شود. اگر دندان را به دو نیمه تقسیم کنیم همانند تصویر بافت های مختلف زیر را مشاهده می کنیم. این بافت ها از بالا به پایین عبارتند از :
- مینا
- عاج
- پالپ
- کانال ریشه
- سمنتوم
- رباط
مینا :
مینا ( به انگلیسی Enamel ) ، خارجی ترین و سختترین لایه دندان است که جنس آن غالبا از کلیسم تشکیل شده است. این بخش رویی دندان تمام سطوح بخش قابل مشاهده دندان ( تاج ) را پوشیده است و در اصل خط مقدم دندان در برخورد با مواد غذایی است.
این بافت دارای رگ و عصب نیست. بدین ترتیب در زمان لب پر شدن ما احساس درد نمی کنیم. و از طرفی خاصیت خود ترمیمی ندارد و بعد از شکستن و یا لب پر شدن اصلاح طبیعی نمی شود.
در زیر این لایه سخت ، عاج قرار دارد. عاج نیز ماده سخت و کرم رنگی است.با ما باشید تا ادامه اجزا آناتومی دندان را شرح بدهیم.
عاج
عاج ( به انگلیسی Dentin ) ، در زیر مینا قرار دارد. در درون این بخش مسیرهای میکروسکوپی قرار دارند. هر زمان که مینا آسیب ببنید سرما و گرما از طریق این مسیرها می توانند نفوذ کنند و فرد احساس درد کند.
عاج بخش اعظم دندانها را تشکیل می دهد. گفتیم که در بخش بالایی توسط عاج پوشیده شده است. در بخش پاینی ( ریشه دندان ) توسط سمنتوم پوشیده شده است.
در آناتومی دندان عاج از لحاظ سختی از مینا سست تر است ولی از سایر بخش های دندان سختی بیشتر دارد.
پالپ
پالپ ( به انگلیسی Pulp ) بخش نرم و گوشتی دندان را می گویند. نام دیگر پالپ ، مغز دندان است . در این بخش رگ ها و اعصاب وجود دارند.
اگر خرابی دندان به پالپ برسد فرد درد شدیدی را احساس می کند و ممکن است آبسه روی ریشه ایجاد شود. در این موارد درمان ریشه دندان ضروری است. در برخی از موارد که عصب کشی موثر واقع نشود چاره ای جز کشیدن دندان نیست.
گفتیم که در پالپ اعصاب و رگ های خونی وجود دارند. خونرسانی برای دندان به خصوص برای مقابله با باکتری ها مضر ضروری است.
کانال ریشه
کانال ریشه ( به انگلیسی root canal ) فضایی آناتومیک داخل ریشه دندان است که به شبکل “پا” یا پایه های دندان هستند.
پس از بیرون آمدن دندان اعصاب درون کانال ریشه دیگر لازم نیستند و اهمیت حیاتی ندارند.
” اصطلاح کانال ریشه و یا کانال روت بیشتر برای یک عمل که توسط دنداپزشک انجام می شود بکار می رود
سمنتوم
سمنتوم ( به انگلیسی Cementum ) قسمت رویی بافت ریشه دندان است که بافتی سخت و آهکی دارد. سمنتوم گفتیم لایه بیرونی ریشه دندان است بنابراین از طرف به لثه و استخوانهای دندانی متصل است و از طرفی به عاج متصل است.
سمنتوم به رباط پریودنتال متصل است.
رباط یا غشا پریودنتال
دندان بصورت کامل به استخوانها جوش خورده اند بلکه از طریق رباط به استخوان لثوی متصل هستند. این امر باعث انعطاف جزئی دندانها می شود.
نظر شما درباره نوشته آناتومی دندان به صورت مختصر
در این نوشته سعی کردیم که به زبانی ساده اناتومی دندان را به صورت مختصر بنویسم. اگر در رابطه با اجزای دندان و آنتومی ان سوالی داشتید حتما در قسمت نظرات در پایین سوال خود را بپرسید به شما اطمینان می دهم در سریع ترین زمان ممکن به سوال ، نقد و یا نظر شما پاسخ بدهیم.
برخی از منابع :